Basiscontract arbodienstverlening vanaf 1 juli 2017

Afspraken over arbodienstverlening worden vanaf 1 juli 2017 vastgelegd in een ‘basiscontract arbodienstverlening’. In deze schriftelijke overeenkomst tussen werkgever en arbodienstverlener staat in ieder geval:

• hoe de toegang tot de bedrijfsarts (bijv. via een spreekuur) is geregeld;
• hoe het overleg van de bedrijfsarts met de preventiemedewerker en de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) is geregeld;
• hoe de toegang van de bedrijfsarts tot iedere werkplek is geregeld;
• hoe de procedure voor een second opinion voor medewerkers bij een andere bedrijfsarts is geregeld;
• hoe de werkwijze of procedure is opgesteld die beschrijft hoe en waar de werknemer eventuele klachten over de dienstverlening door de bedrijfsarts of arbodienst kan indienen;
• hoe en welke tijd de bedrijfsarts kan besteden aan het opsporen, onderkennen, diagnosticeren en melden van beroepsziekten;
• hoe de advisering over preventie door de bedrijfsarts aan de werkgever is geregeld.

Open spreekuur
Iedere werknemer heeft directe toegang tot de bedrijfsarts als hij vragen heeft over zijn gezondheid in relatie tot het werk, ook als de werknemer nog niet verzuimt of klachten heeft. Dit kan bijvoorbeeld via een open spreekuur. Iedere werknemer heeft dus het recht om zonder toestemming van de werkgever en anoniem de bedrijfsarts te bezoeken, met als doel klachten en verzuim te voorkomen.

Second opinion
Belangrijke wijziging is de introductie van de second opinion. Het initiatief hiervoor komt altijd van de medewerker. Dit in tegenstelling tot het deskundigenoordeel van het UWV. Bedrijfsartsen zijn verplicht een dergelijk verzoek altijd te honoreren, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om dit niet te doen. De second opinion is vooral bedoeld om onduidelijkheden weg te nemen over werk gerelateerde klachten, arbeidsgeneeskundige vragen en gezondheidsproblemen gerelateerd aan het werk. Alleen een andere, onafhankelijke, bedrijfsarts kan het verzoek om een second opinion uitvoeren. Arbodiensten en zelfstandige bedrijfsartsen sluiten hiervoor contracten met andere arbodienstverleners. De kosten van een second opinion worden door de werkgever betaald.

Vrije toegang werkvloer
De bedrijfsarts moet ieder werkplek kunnen bezoeken met als doel het bedrijf beter te leren kennen en een goed inzicht te krijgen in de arbeidsomstandigheden en de belasting in het werk.

Adviesrol bedrijfsarts
In de nieuwe Arbowet staat preventie nog meer centraal. Zo wordt aangegeven dat de bedrijfsarts de werkgever moet adviseren over het toepassen van preventieve maatregelen voor gezond en veilig werken van de werknemers. Ook is opgenomen dat de bedrijfsarts adviseert bij ziekteverzuim begeleiding in plaats van bijstand te verlenen. Hiermee wordt benadrukt dat het de werkgever is die verantwoordelijk is voor de verzuimbegeleiding.

Beroepsziekten
Het signaleren en melden van beroepsziekten was al een taak van de bedrijfsarts. Het basiscontract stelt nu dat de bedrijfsarts beroepsziekten moet kunnen melden aan het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten en hier dus ook tijd aan moet kunnen besteden.

Klachtenprocedure
Iedere bedrijfsarts moet een klachtenprocedure hebben zodat een werknemer een klacht kan indienen. Dit geldt vanaf nu voor alle bedrijfsartsen, ook als zij niet werkzaam zijn bij een gecertificeerde arbodienst en bijvoorbeeld werken als zelfstandig bedrijfsarts.

Duidelijkere rol preventiemedewerker
Naast de bedrijfsarts krijgt ook de preventiemedewerker een stevigere rol in de nieuwe Arbowet. Elk bedrijf moest al ten minste één werknemer aanwijzen als preventiemedewerker. De preventiemedewerker heeft als taak te adviseren aan en samen te werken met de bedrijfsarts en andere arbodienstverleners. De benoeming van de persoon en de positie van de preventiemedewerker in de organisatie zal nu met instemming van de OR of PVT plaatsvinden.

Grotere medewerker betrokkenheid
Het medezeggenschapsorgaan krijgt instemmingsrecht bij de keuze van de preventiemedewerker en diens rol in de organisatie. Daarnaast hebben de bedrijfsarts en andere Arbo deskundigen de mogelijkheid om overleg te voeren met de OR, PVT of betrokken medewerkers. Werknemers en Arbo deskundigen kunnen daardoor beter samenwerken en zijn zo goed betrokken bij het bedrijfsbeleid voor gezond en veilig werken.

Handhaving & toezicht
Inspectie SZW krijgt ruimere sanctioneringsmogelijkheden ten opzichte van werkgevers, arbodiensten en bedrijfsartsen. In sommige gevallen wordt de bedrijfsarts gelijkgesteld aan de werkgever. De Inspectie SZW mag werkgevers zonder basiscontract arbodienstverlening beboeten.

Naast bovenstaande taken blijven de wettelijke taken arbodienstverlening van voor 1 juli 2017 ook van kracht